"Passengers your attention please....."
"यात्रीओंसे निवेदन है.."
"प्रवाशांनी कृपया इथे ..."
अस तीन भाषांतुन ओरडत निवेदिका, बहुतेक रोजच लेट येणाऱ्या लोकल ट्रेन्स बद्दल "असुविधाके लिये खेद है" चं तुणतुणं वाजवत असते.
लोकं प्लॅटफॉर्म वर उभं राहून रेल्वे व्यवस्थापनाच्या नावाने खडे फोडत असतात.
पावसात काऽय तर म्हणे पाणी तुंबून ट्रेन्स बंद
हिवाळ्यात काऽऽय तर म्हणे धुक्यामुळे पुढचं काही दिसत नाही म्हणून ट्रेन लेऽट
ते गाणं लहानपणी म्हणायचो ना ..
"घड्याळात वाजला एक
आईने केऽला केक
केऽक खाण्यात एक तास गेलाऽ
मी नाही अभ्यास केऽलाऽऽ"
असं प्रत्येक तासा तासाचं कारण वेगळं असायचं.. तस कारणं नसतील नेहमीची त्यावेळीही हे रेल्वे कर्मचारी गाडी लेट करायला
"कारणं शोधण्यात एक तास गेला
म्हणूनच आज लेऽट झालाऽऽ"
असं म्हणत असावेत.
त्यांची कारणं, आमचं त्यांच्या नावाने खडी फोडणं इतकं अंगवळणी पडलय आता की ह्यापेक्षा वेगळं काही चांगलं घडलं तर आनंदाने हर्षवायु वगैरे होईल की काय एखाद्या प्रवाश्याला असं वाटतं.
मुंबईची लाईफलाईन म्हणतात हिला. इथल्या चाकरमान्याची रोजची सकाळ आणि संध्याकाळ घड्याळाच्या काट्या बरोबरच हिच्याही बरोबर बांधलेली असते. कट्टर प्रवाश्याकरता इथली ७.३९ ची लोकल म्हणजे ३९ चीच तिचा उच्चार चुकुनही तो ७.३५ किंव ७.४० असा करणार नाही, राऊंड फिगरचा नियम इथे लागत नाही. सेकंदभराचा फरकही डोक्याला चालत नाही, मग भलेही ट्रेन स्वत:चं वेळापत्रक कोलमडवू दे. आम्ही कधी आमचं वेळापत्रक कोलमडू देत नाही (निदान ट्रेनची कागदावरची वेळ कोणती? हे लक्षात ठेवण्याच्या बाबतीतलं तरी)
तर अशी ही आमची लाईफ लाईन आमच्या लाईफ मधले आमचे आनंद, दु:ख, राग सारं काही आमच्या सकट आपल्या पोटात घेऊन धावणारी.
केळवण ते डोहाळजेवण आणि नोकरीतल्या बढतीच्या पार्टी पासून ते सेवानिवृत्तीच्या सेन्डॉफ पर्यंत सगळ्या सोहळ्यात आमच्या बरोबरीने मिरवणारी.
"आऽऽऽज विसरु नकोस हऽ संध्याकाळी ६.३६ नेहमीचा डबा." सखीला आठवण करुन देताना ती ही धावता धावता नोंदवून घेत असते हे सारं.
गणपतीत ती ही आमच्या बरोबरीने बाप्पाच्या आरत्यांमधे रमते. नवरात्रातले नऊ दिवस वेगवेगळ्या रंगांमधे ती ही रंगुन जाते, आमच्या सोबत अंबेचा गजर करते. भोंडल्याची गाणी म्हणते. खिरापतीला काऽऽय ग? च्या खेळात ती ही आमच्या बरोबरीने सहभागी होते.
नावरात्रातले अष्टमी पर्यंतचे दिवस असेच जातात देवीच्या गजरात आणि नवमी उजाडते ती एका वेगळ्या ढंगात.
नवमीला ट्रेन लेट झालीच जरी ५-१० मिनिटांनी तरी नेहमीचा प्रवासी शिव्यांची लाखोली वहात नाही.
की असुविधाके लिये खेद है... ह्या निवेदनाची वाट बघत नाही.
कारण आजचा दिवस ह्या "लाईफ लाईनच्या" लाईफ मधला ही खास असतो. आजच्या दिवशी नेहमीची चीडचीड, घड्याळाची मिनिटा मिनिटाची बांधिलकी, लेट मार्क सारं सारं थोड्यावेळासाठी बाजूला ठेवून चाकरमानी ह्या लाईफ लाईनला सजवण्यात गर्क असतो. दसरा सण हसरा म्हणत दुसऱ्या दिवशी येणारा दसरा लोकल करताही हसरा क्षण घेऊन आलेला असतो.
ह्या दिवशी ती तोरणं बांधून दिमाखात प्रवास करते. प्रवासाच्या आधी मोटरमनच्या हस्ते नारळ फोडला जातो. एरव्ही तावातावाने "ह्या रेल्व्हेवाल्यांना आपल्या हातचा प्रसादच द्यायला हवा" म्हणणारी जनता आज त्यांना खरोखरीचा खोबरं पेढे असा प्रसाद वाटत असते.
हे सारच त्या लाईफ लाईनचं आपल्या आयुष्यात असलेलं महत्व आधोरेखीत करणं असतं की कधी तरी दगडफेक वगैरे करुन, तिच्या अंगावर स्वत:चं नाव कोरुन, प्रेमाचे बाण गोंदवून, घाण करुन तिला विदृप केल्याचा तो पश्चात्ताप असतो कोण जाणे!
ती मात्र सारं काही नेहमीसारखच पोटात घेऊन धावत रहाते.
माझ्या दिवसाची सुरवात मात्र एकदम प्रसन्न होऊन जाते तिचं असं सजलेलं रुपडं बघून.
"यात्रीओंसे निवेदन है.."
"प्रवाशांनी कृपया इथे ..."
अस तीन भाषांतुन ओरडत निवेदिका, बहुतेक रोजच लेट येणाऱ्या लोकल ट्रेन्स बद्दल "असुविधाके लिये खेद है" चं तुणतुणं वाजवत असते.
लोकं प्लॅटफॉर्म वर उभं राहून रेल्वे व्यवस्थापनाच्या नावाने खडे फोडत असतात.
पावसात काऽय तर म्हणे पाणी तुंबून ट्रेन्स बंद
हिवाळ्यात काऽऽय तर म्हणे धुक्यामुळे पुढचं काही दिसत नाही म्हणून ट्रेन लेऽट
ते गाणं लहानपणी म्हणायचो ना ..
"घड्याळात वाजला एक
आईने केऽला केक
केऽक खाण्यात एक तास गेलाऽ
मी नाही अभ्यास केऽलाऽऽ"
असं प्रत्येक तासा तासाचं कारण वेगळं असायचं.. तस कारणं नसतील नेहमीची त्यावेळीही हे रेल्वे कर्मचारी गाडी लेट करायला
"कारणं शोधण्यात एक तास गेला
म्हणूनच आज लेऽट झालाऽऽ"
असं म्हणत असावेत.
त्यांची कारणं, आमचं त्यांच्या नावाने खडी फोडणं इतकं अंगवळणी पडलय आता की ह्यापेक्षा वेगळं काही चांगलं घडलं तर आनंदाने हर्षवायु वगैरे होईल की काय एखाद्या प्रवाश्याला असं वाटतं.
मुंबईची लाईफलाईन म्हणतात हिला. इथल्या चाकरमान्याची रोजची सकाळ आणि संध्याकाळ घड्याळाच्या काट्या बरोबरच हिच्याही बरोबर बांधलेली असते. कट्टर प्रवाश्याकरता इथली ७.३९ ची लोकल म्हणजे ३९ चीच तिचा उच्चार चुकुनही तो ७.३५ किंव ७.४० असा करणार नाही, राऊंड फिगरचा नियम इथे लागत नाही. सेकंदभराचा फरकही डोक्याला चालत नाही, मग भलेही ट्रेन स्वत:चं वेळापत्रक कोलमडवू दे. आम्ही कधी आमचं वेळापत्रक कोलमडू देत नाही (निदान ट्रेनची कागदावरची वेळ कोणती? हे लक्षात ठेवण्याच्या बाबतीतलं तरी)
तर अशी ही आमची लाईफ लाईन आमच्या लाईफ मधले आमचे आनंद, दु:ख, राग सारं काही आमच्या सकट आपल्या पोटात घेऊन धावणारी.
केळवण ते डोहाळजेवण आणि नोकरीतल्या बढतीच्या पार्टी पासून ते सेवानिवृत्तीच्या सेन्डॉफ पर्यंत सगळ्या सोहळ्यात आमच्या बरोबरीने मिरवणारी.
"आऽऽऽज विसरु नकोस हऽ संध्याकाळी ६.३६ नेहमीचा डबा." सखीला आठवण करुन देताना ती ही धावता धावता नोंदवून घेत असते हे सारं.
गणपतीत ती ही आमच्या बरोबरीने बाप्पाच्या आरत्यांमधे रमते. नवरात्रातले नऊ दिवस वेगवेगळ्या रंगांमधे ती ही रंगुन जाते, आमच्या सोबत अंबेचा गजर करते. भोंडल्याची गाणी म्हणते. खिरापतीला काऽऽय ग? च्या खेळात ती ही आमच्या बरोबरीने सहभागी होते.
नावरात्रातले अष्टमी पर्यंतचे दिवस असेच जातात देवीच्या गजरात आणि नवमी उजाडते ती एका वेगळ्या ढंगात.
नवमीला ट्रेन लेट झालीच जरी ५-१० मिनिटांनी तरी नेहमीचा प्रवासी शिव्यांची लाखोली वहात नाही.
की असुविधाके लिये खेद है... ह्या निवेदनाची वाट बघत नाही.
कारण आजचा दिवस ह्या "लाईफ लाईनच्या" लाईफ मधला ही खास असतो. आजच्या दिवशी नेहमीची चीडचीड, घड्याळाची मिनिटा मिनिटाची बांधिलकी, लेट मार्क सारं सारं थोड्यावेळासाठी बाजूला ठेवून चाकरमानी ह्या लाईफ लाईनला सजवण्यात गर्क असतो. दसरा सण हसरा म्हणत दुसऱ्या दिवशी येणारा दसरा लोकल करताही हसरा क्षण घेऊन आलेला असतो.
ह्या दिवशी ती तोरणं बांधून दिमाखात प्रवास करते. प्रवासाच्या आधी मोटरमनच्या हस्ते नारळ फोडला जातो. एरव्ही तावातावाने "ह्या रेल्व्हेवाल्यांना आपल्या हातचा प्रसादच द्यायला हवा" म्हणणारी जनता आज त्यांना खरोखरीचा खोबरं पेढे असा प्रसाद वाटत असते.
हे सारच त्या लाईफ लाईनचं आपल्या आयुष्यात असलेलं महत्व आधोरेखीत करणं असतं की कधी तरी दगडफेक वगैरे करुन, तिच्या अंगावर स्वत:चं नाव कोरुन, प्रेमाचे बाण गोंदवून, घाण करुन तिला विदृप केल्याचा तो पश्चात्ताप असतो कोण जाणे!
ती मात्र सारं काही नेहमीसारखच पोटात घेऊन धावत रहाते.
माझ्या दिवसाची सुरवात मात्र एकदम प्रसन्न होऊन जाते तिचं असं सजलेलं रुपडं बघून.
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा